Een van de minder bekende feiten over het Colosseum van Rome is dat het een zogeheten velarium had. Dit was een enorm zeil dat een aanzienlijk deel van het bovenste deel van het Colosseum overdekte. De intrekbare luifel rustte op 240 masten boven het amfitheater, terwijl touwen hem aan de grond verankerden. Het diende om het publiek te beschermen tegen de felle zon.

Lees verder om meer weetjes te ontdekken!

Oorsprong van de naam

De oorspronkelijke naam van dit gebouw is het “Flavisch Amfitheater” en vindt zijn oorsprong in de tijd van de Flavische dynastie, die het Romeinse Rijk regeerde van 69 tot 96 n.Chr.

De naam “Colosseum” is afkomstig van het reusachtige bronzen beeld dat oorspronkelijk voor Nero werd opgezet. Het beeld werd later aangepast en met behulp van 24 olifanten naar de zijkant van het amfitheater gesleept.

Het standbeeld was gewijd aan de zonnegod en stond bekend als de “Colossus Solis”. Na verloop van tijd begon men het amfitheater het “Colosseum” te noemen, als verwijzing naar het standbeeld en naar de grote dimensies van het gebouw.

Men denkt dat het beeld tijdens de plunderingen van 410 n.Chr. is vernietigd. Het is ook mogelijk dat het tijdens een aardbeving in de 5e eeuw is ingestort en dat de Romeinen de bronzen resten voor andere doeleinden hebben gebruikt.

De plaats waar het beroemde standbeeld stond, kan gemakkelijk worden herkend aan de grote sokkel die aan de zijkant van het Colosseum staat.

Het amfitheater had vele poorten

Het Colosseum had 80 ingangen waardoor meer dan 50.000 toeschouwers het theater in ongeveer tien minuten konden verlaten.

De noord- en zuidpoort werden gebruikt door de keizer, de autoriteiten en vestaalse maagden (priesteressen gewijd aan de godin Vesta).

De gladiatoren daarentegen kwamen uitsluitend door de oostelijke poort binnen en als zij tijdens het gevecht sneuvelden, werden hun lichamen door de westelijke poort naar buiten gebracht (beter bekend als de “dodenpoort”).

Er werden zeeslagen nagespeeld

Ook werden er in het Colosseum zeeslagen nagespeeld, beter bekend als een naumachia. Deze werden gehouden in de arena van het Flavische Amfitheater voordat de ondergrondse tunnels werden gebouwd in de tijd van keizer Domitianus.

Het is bekend dat Titus Flavius twee naumachiae organiseerde tijdens de inwijdingsfeesten in 80 n.Chr. en ook keizer Domitianus organiseerde vijf jaar later een nagespeelde zeeslag in het Colosseum.

Door de relatief beperkte afmetingen van de arena van het Colosseum (79 m lang en 47 m breed), waren de naumachiae waarschijnlijk niet zo grandioos als vaak wordt gedacht.

Het is zeker dat er attributen werden gebruikt om schipbreuken te simuleren, uiteraard aangepast op de beperkte ruimte die in de arena van het Colosseum beschikbaar was.

Het hypogeum werd pas tien jaar later gebouwd

Het hypogeum is het stelsel van ondergrondse tunnels onder de arena van het Colosseum. Dit systeem bestond uit talloze gangen en kamers voor het verblijf van gladiatoren en dieren. Verder waren er opslagplaatsen, trainingscomplexen voor gladiatoren en kooien voor de dieren die met behulp van een liftsysteem naar de arena konden worden vervoerd.

De onderstructuur van het Colosseum werd ongeveer tien jaar na de inwijding ervan gebouwd omdat er daarvoor zeeslagen werden nagespeeld waarbij het theater deels onder water werd gezet. Vandaag bestaat het houten dak boven het hypogeum niet meer, waardoor je een duidelijk zicht hebt op de overblijfselen van de tunnels vanaf de tribunes.

Er werden gladiatorengevechten georganiseerd

In tegenstelling tot wat velen nu denken, vielen er niet bij elk gevecht doden. De gladiatoren waren namelijk slaven en hadden een monetaire waarde. Vaak overleefden de tegenstanders de strijd en herstelden zij om opnieuw te kunnen vechten.

Maar als iemand met veel financiële macht vrijgevigheid wilde tonen, organiseerde hij talrijke gevechten tot de dood toe. Deze gevechten werden door de Romeinen met groot fanatisme gevierd. De keizer had bovendien het laatste woord en besliste of de gladiator genade of de dood verdiende, gebaseerd op de kreten van de toeschouwers.

Er wordt geschat dat ongeveer een half miljoen mensen en meer dan een miljoen dieren in het Colosseum zijn gestorven.

De verschillende functies van het amfitheater

Na de val van het Romeinse Rijk werd het Colosseum op verschillende manieren benut door de inwoners van Rome.

In de middeleeuwen bijvoorbeeld, werd de arena van het amfitheater getransformeerd in een begraafplaats en de gewelven onder de tribunes werden woningen en werkplaatsen. In die tijd werd er zelfs een kleine kapel gebouwd in het Colosseum.

Julius Caesar heeft het nooit bezocht

In tegenstelling tot wat in de stripverhalen van Asterix en Obelix wordt beweerd, is de beroemde keizer Julius Caesar in werkelijkheid nooit in het Colosseum geweest. Pas 125 jaar nadat Julius Caesar werd vermoord door het Romeinse senaat, werd het amfitheater ingehuldigd.

Het werd de steengroeve van Rome

Diverse aardbevingen en andere natuurverschijnselen hebben de structuur van het amfitheater in de loop der eeuwen beschadigd. De grootste schade werd echter aangericht door de Romeinen zelf, die het marmer en andere materialen uit het Colosseum gebruikten om nieuwe gebouwen te bouwen, waaronder de Sint-Pietersbasiliek.

Bewijs hiervan zijn de gaten in de gevel van het bouwwerk, die werden gemaakt om het staal te verwijderen dat de stenen op hun plaats hield.